Zaimki i przymiotniki wskazujące
Pokazujecie czasem coś paluchem? No przyznajcie się, przecież każdemu się zdarza. W takich sytuacjach pomocne są zaimki i przymiotniki wskazujące. To, tamto, te, tamte, ci, tamci... Melodyjnie się zrobiło. :)
W dalszej części artykułu będzie bardziej szczegółowa analiza, a na początek kilka słów wprowadzenia. Przede wszystkim trzeba zapamiętać, że w języku angielskim mamy do dyspozycji cztery wyrazy wskazujące.
Dwóch używamy dla liczby pojedynczej:
playthis |
playthat |
i dwóch dla liczby mnogiej:
playthese |
playthose |
Można też podzielić je w inny sposób. Dwa dla czegoś co bliskie:
l.poj | playthis |
l.mn. | playthese |
i dwa dla czegoś, co jest w oddaleniu od nas:
l.poj. | playthat |
l.mn. | playthose |
Zawracanie sobie głowy nazewnictwem nie jest konieczne, jednak dla dociekliwych wyjaśniamy pokrótce podział na zaimki i przymiotniki wskazujące. Mimo że ten dział poświęcony jest zaimkom, zebraliśmy tutaj także informacje o przymiotnikach wskazujących — dla pełnego obrazu.
przymiotniki wskazujące this, that, these, those
Przymiotników wskazujących używamy z rzeczownikami, np:
playThis dress is beautiful! | Ta sukienka jest piękna! |
playDo you know that man? | Znasz tamtego mężczyznę? |
playThese shoes are killing me! | Te buty mnie uwierają! |
playAre those suitcases yours? | Czy tamte walizki są twoje? |
zaimki wskazujące this, that, these, those
Zaimki wskazujące zastępują rzeczowniki, czyli bezpośrednio po nich nie użyjemy już rzeczownika. Przydadzą się, gdy np. nie wiemy, jak coś nazwać i ogólne „to” załatwia sprawę. Wskazujemy kogoś lub coś (w liczbie pojedynczej lub mnogiej) i mówimy:
playWhat's this? | Co to jest? |
playLook at that! | Popatrz na to! |
playHold these, will you? | Potrzymaj to (= te rzeczy) proszę. |
playWhose books are those? | Czyje to książki? |
kiedy używać this i these
Przyjrzyjmy się teraz bliżej kontekstom, w których używamy zaimków i przymiotników wskazujących this i these.
- this i these dla bliskości fizycznej
Mówiąc o bliskości, mamy na myśli bliskość fizyczną, czyli np. gdy trzymamy coś w ręku albo znajduje się blisko nas:
playI don't like this painting. | Nie podoba mi się ten obraz. (Stoimy blisko niego.) |
playAre these your keys? | Czy to są twoje klucze? (Trzymamy je w ręku.) |
playWho's this? | Kto to jest? (Mowa o osobie, która stoi blisko.) |
- this i these dla bliskości w czasie
playThis weekend we're going to London. | W ten weekend jedziemy do Londynu. (W najbliższy weekend.) |
playCycling is very popular these days. | Jazda na rowerze jest obecnie (dosł. w tych dniach) bardzo popularna. |
playWe're thinking of moving out this year. | Zastanawiamy się nad wyprowadzką w tym roku. (W roku, który trwa.) |
This i these przydadzą się zatem, gdy chcemy kogoś przedstawić. W takich sytuacjach osoby przedstawiane znajdują się przecież tuż obok nas, prawda?
playThis is my sister, Angela. | To (jest) moja siostra, Angela. |
playThese are my parents. | To (są) moi rodzice. |
Nic dziwnego zatem, że this użyjemy także, gdy przedstawiamy się przez telefon — przedstawiamy w końcu kogoś, kto jest najbliżej nas, czyli siebie samego. ;)
playHello. This is John. Can I speak to Tracy? | Cześć, tu John. Czy mogę rozmawiać z Tracy? |
W związku z zasadą bliskości, this będzie odpowiednim słowem w odniesieniu do miejsc, w których akurat przebywamy:
playIn this school we don't turn a blind eye to bullying. | W tej szkole nie przymykamy oczu na znęcanie się nad słabszymi. |
playThis company has always cared about its employees. | Ta firma zawsze dbała o swoich pracowników. |
This używa się czasem w narracji zamiast a/an, np. dla przyciągnięcia zainteresowania i zasygnalizowania, że za chwilę powiemy na ten temat coś więcej:
playSuddenly I saw this woman next to me. She looked absolutely gorgeous! | Nagle zobaczyłem obok siebie tę (= jakąś) kobietę. Wyglądała przepięknie! |
playThis new boyfriend of yours — what's his name? | Ten twój nowy chłopak, jak on ma na imię? |
Warto zapamiętać kilka stałych zwrotów, w których pojawia się this, np:
playWhat's all this? | Co tu się dzieje? |
playthis minute | w tej chwili, już zaraz, natychmiast |
playthis instant | natychmiast, w tej chwili |
playin this case | w tej sytuacji |
playThis is to certify that... | Niniejszym zaświadcza się, że... |
playThis goes to show that... | To pokazuje, że... |
kiedy używać that i those
Pozostały nam do omówienia that i those.
- that i those dla oddalenia fizycznego
Gdy będzie mowa o czymś lub kimś oddalonym od nas fizycznie, odpowiednie będą that i those:
playCan you see that building over there? | Widzisz tamten budynek? ('over there' dodatkowo sygnalizuje, że mowa o czymś odległym) |
playWhose are those suitcases downstairs? | Czyje są tamte walizki na dole? |
playWho's that next to Mary? | Kto to jest obok Mary? |
- that i those dla oddalenia w czasie
That i those użyjemy w odniesieniu do faktów, wydarzeń, osób, które mają związek z przeszłością, czyli są oddalone w czasie, np:
playThat afternoon we were all a bit anxious. | Tamtego popołudnia wszyscy byliśmy trochę poddenerwowani. |
playIn those days, the use of antibiotics wasn't so widespread. | W tamtych czasach, stosowanie antybiotyków nie było jeszcze powszechne. |
Those were the times! | To były czasy! (wtedy, dawno temu) |
Co ciekawe, that używa się też, gdy mówi się o kimś z irytacją, pogardą. Może that pasuje tu dlatego, że mówiący chce się od tej osoby zdystansować?
playOh, no! Not that man again! | O nie, tylko nie znowu ten facet! |
playIt's that terrible boy from next door! Quick! Let's hide somewhere before he sees us! | To ten okropny chłopak sąsiadów! Szybko! Schowajmy się gdzieś, zanim nas zauważy! |
That i those występują także przy porównaniach, np:
playI can't believe Meg's going out with Felix. She deserves better than that. | Nie mogę uwierzyć, że Meg chodzi z Felixem. Zasługuje na kogoś lepszego. |
playHer performance was much more interesting than those of the other contestants. | Jej występ był o wiele ciekawszy niż występy pozostałych uczestników. |
Warto zapamiętać kilka stałych zwrotów, w których pojawia się that, np:
playThat's right. | Zgadza się. Właśnie tak. |
playThat's all. / Is that all? | To wszystko. / Czy to wszystko? |
playThat is.../ That is to say... | To znaczy... To jest... |
playThat's enough! | Dosyć tego! Wystarczy! |
playThat's great! | Świetnie! |
playJust like that. | Tak po prostu. |
Spójrzmy jeszcze na przypadki, w których możemy używać this/that oraz these/those zamiennie.
Kiedy mówimy ten rodzaj/typ, czyli z rzeczownikami kind i sort:
playI like magazines of this kind. | Lubię czasopisma tego typu. |
playI like magazines of that kind. | |
playThis sort of bicycle is exactly what I need. | Ten typ roweru to dokladnie to, czego potrzebuję. |
playThat sort of bicycle is exactly what I need. |
playI don't get on well with these sorts of people. | Nie mam dobrego kontaktu z ludźmi tego pokroju. |
playI don't get on well with those sorts of people. | |
playThese kinds of men really get on my nerves. | Tacy mężczyźni działają mi na nerwy. |
playThose kinds of men really get on my nerves. |
this i that zamiast so
This i that można też użyć w języku potocznym, dla wzmocnienia — tam, gdzie standardowo używa się so:
playDo you really want to pay this much? | Naprawdę chcesz aż tyle zapłacić? |
playDo you really want to pay that much? | |
playYou don't think I'm this stupid, do you? | Chyba nie myślisz, że jestem aż tak głupi? |
playYou don't think I'm that stupid, do you? |
Kto by pomyślał, że o takich krótkich słowach trzeba aż tyle wiedzieć. Mamy nadzieję, że udało nam się w przystępny sposób wyjaśnić, czym są i kiedy są używane zaimki i przymiotniki wskazujące.