Zdrowie i choroba w idiomach i phrasal verbs
W zdrowym ciele zdrowy duch, czyli dbajmy o siebie
Nasze rozmowy w ostatnich miesiącach zdominował — chcąc nie chcąc — temat zdrowia i choroby. Nie wszyscy odnajdują się dobrze w takiej tematyce. Z różnych powodów czasem wolelibyśmy pominąć milczeniem to, co bolesne. Objawy, powikłania, szczegóły leczenia, śmierć — to często tematy tabu. Przychodzą jednak takie chwile, kiedy nie ma wyjścia i trzeba wyartykułować, co się dzieje. Może to być trudne zwłaszcza w obcym języku, dlatego postanowiliśmy dotknąć tego tematu. Dla rozluźnienia — o ile można o takim w ogóle w tej sytuacji mówić — skupimy się na ciekawszej stronie języka, a mianowicie idiomach i czasownikach frazowych. Mamy nadzieję, że te elementy wprowadzą do tematu choć odrobinę tak potrzebnego dystansu i lekkości.
pierwsze objawy choroby — angielskie idiomy i phrasal verbs
Spójrzcie, jak po angielsku można powiedzieć, że zdrowie szwankuje.
| playbe off one's food | nie mieć apetytu, nie chcieć jeść (z powodu choroby) |
| playI've been off my food since the beginning of the week. | |
| playbe out of sorts | być nie w sosie, czuć się źle |
| playJack's been out of sorts recently. | |
| playfeel under the weather | czuć się źle |
| playbe under the weather | |
| playI'm feeling under the weather. I might have a temperature. | |
| playfeel like death warmed up | czuć się/wyglądać jak z krzyża zdjęty |
| playlook like death warmed up | |
| playYou shouldn't go to work today. You look like death warmed up. | |
| playfeel off-colour | czuć się/wyglądać (trochę) nie w formie |
| playlook off-colour | |
| playfeel a little off-colour | |
| playlook a little off-colour | |
| playfeel a bit off-colour | |
| playlook a bit off-colour | |
| playI was feeling a bit off-colour yesterday. |
Niepokój mogą wywołać także poniższe symptomy:
| playbreak out in a rash | dostać wysypki |
| playJack broke out in a nasty-looking rash overnight. | |
| playbreak out in sweat | zalać się potem |
| playbreak out in a sweat | |
| playI started shivering and broke out in a cold sweat. | |
| playpass out | zemdleć |
| playFiona passed out three times last month. |
kiedy łapie nas choroba
Chyba każdy z nas do końca swoich dni chciałby pozostać zdrów jak ryba (jeśli czytacie uważnie nasze artykuły, może wiecie, że po angielsku mówi się as right as rain). Życie nas jednak nie rozpieszcza i każdego, wcześniej czy później, dopada jakaś choroba.
| playgo down with something | zachorować na coś, złapać coś |
| playYou seem to be going down with something. I hope it's nothing serious. | |
| playcatch one's death of cold | złapać paskudne przeziębienie |
| playYou'll catch your death of cold if you don't start wearing warmer clothes. | |
| playpick something up | złapać coś, zarazić się czymś |
| playJane's been feeling terrible since she came back from holiday. She might have picked up a virus. | |
| playbe laid up in bed with something | rozłożyć się; być zmuszonym leżeć w łóżku (z powodu choroby) |
| playbe laid up in bed | |
| playI was laid up in bed with flu for two weeks! | |
| playlay somebody low | rozłożyć kogoś |
| playA persistent infection laid him low for months. |
Jeśli jakieś dolegliwości nękają nas uporczywie, jest na to ciekawe określenie:
| playbe a martyr to something | często cierpieć na coś |
| playI've been a martyr to unbearable migraines over the last years. |
poprawa zdrowia w angielskich idiomach i phrasal verbs
Tym, którzy zmagają się z chorobą, życzymy szybkiego powrotu do zdrowia, czyli po angielsku:
| playGet well soon! |
W dojściu do siebie mogą pomóc właściwie dobrane leki. Trzeba tylko poczekać, aż zaczną działać:
| playkick in | zacząć działać |
| playWhen will this painkiller you gave me kick in? |
Jakie inne wyrażenia odnoszą się do poprawy stanu zdrowia?
| playcome round | odzyskać przytomność |
| playWhen he came round, he didn't know where he was. | |
| playshake something off | wyjść z choroby, „pozbyć się” choroby |
| playI'm sure you'll shake off this cold by next week. | |
| playput somebody right | poprawić komuś samopoczucie |
| playA cup of hot tea should put you right. | |
| playbe on the mend | wracać do zdrowia |
| playHe was rather poorly last time I saw him but I hear he's on the mend now. | |
| put the roses into somebody's cheeks | dodać komuś rumieńców, przywrócić komuś zdrowy wygląd |
| put the roses back into somebody's cheeks | |
| playRegular exercise will put the roses back into your cheeks. | |
| playpull through | wylizać się z ciężkiej choroby |
| playYou father will not pull through unless he's operated on immediately. | |
| playget over something | dojść do siebie po czymś, wyzdrowieć |
| playDerek's slowly getting over that nasty pneumonia. | |
| playbe back on one's feet | stanąć na nogi, wydobrzeć |
| playI hope Derek will be back on his feet by Christmas. | |
| playbe over the worst | mieć najgorsze za sobą |
| playYour father needs to stay in hospital for observation but he's over the worst now. |
Kiedy dopadają nas nieprzyjemne objawy, marzymy o tym, żeby można je było po prostu przespać. W przypadku mniej poważnych dolegliwości, sen jest czasami wystarczającym lekarstwem. Po przebudzeniu wydaje nam się, że dostaliśmy drugie życie.
| playsleep something off | przespać coś (np. kaca) |
| playHe'd better lie down and sleep off the booze. | |
| playfeel like a new woman | czuć się jak nowonarodzona/-y |
| playfeel like a new man | |
| playDon't worry, you'll feel like a new man in no time! |
złe wiadomości
Niestety, nie wszystkie choroby można po prostu przespać, licząc na to, że w cudowny sposób znikną. Przychodzi kiedyś trudny moment, gdy trzeba przekazać rodzinie pacjenta złe wiadomości:
| playbreak the news to somebody | przekazać komuś wiadomości |
| playCan you help me break the news about Ken's accident to his family? |
Czasownik die jest czasem zbyt dosadny. O wiele delikatniej będzie użyć czasownika frazowego:
| playpass away | umrzeć, odejść |
| playpass on | |
| playMy grandma passed away five years ago. |
Jeśli sytuacja pozwala na odrobinę dystansu, można skorzystać z potocznego określenia:
| playkick the bucket | kopnąć w kalendarz |
| playYou'll soon kick the bucket if you don't give up junk food and cigarettes. |
umiesz liczyć? licz na siebie
No cóż, nawet w krajach, gdzie służba zdrowia wzorcowo spełnia swoją rolę, lepiej dbać o zdrowie i od szpitali trzymać się z daleka. Według pewnego powiedzenia, pomaga w tym... codzienne jedzenie jabłek.
| playan apple a day keeps the doctor away | jedz codziennie jedno jabłko i lekarza widuj rzadko (inna wersja: jedno jabłko z wieczora odstrasza doktora) |
Spieszymy uspokoić tych, którzy za jabłkami nie przepadają — chodzi o regularne dostarczanie sobie wszelkiego zdrowego budulca, który jest źródłem witamin. Do tego badania profilaktyczne i odpowiednio dobrana dawka sportu.
Zakończmy zatem w miarę optymistycznym akcentem. Mimo że na wiele rzeczy nie mamy wpływu, w jakimś stopniu można zadbać o zdrowie i dobrą kondycję na długie lata, czego sobie i Wam życzymy.
| playTake care! |