Jak po angielsku mówić o pogodzie

Burza z piorunami, czyli co tam, panie, w... pogodzie

Niektórzy z Was być może dziwili się, że jak dotąd nie podjęliśmy tematu pogody. Przecież wiadomo, że pogoda to konik wyspiarzy! Podobno bez umiejętności wypowiedzi na ten temat, lepiej w ogóle nie zaczynać rozmowy z Brytyjczykami. No, skoro tak... Nie możemy Was przecież tak zostawić, błądzących we mgle...

Najważniejsze pytanie to:

Tak, właśnie tak, z tym nieszczęsnym lajkiem-nielajkiem na końcu. Trzeba go tu wciskać, czy Wam się to podoba czy nie, czyli... whether you like it or not. A dlaczego? Wyjaśnienie znajdziecie w innym artykule.

prognoza pogody

Prognozy pogody można śledzić dla uniknięcia przykrych niespodzianek, choć z tym bywa różnie, bo pogoda jest często nieprzewidywalna (unpredictable) i płata figle. Zatem nawet gdy jesteśmy przygotowani na zapowiadane warunki pogodowe, może się okazać, że jednak przydałaby się cieplejsza kurtka albo para kaloszy.

weather forecastweather forecast

prognoza pogody

Zazwyczaj sprawdzamy, jaka będzie temperatura i czy będzie padało.

temperaturetemperature

temperatura

Jeśli chodzi o opady, umiejętność wypowiedzi w tym zakresie będzie bardzo przydatna w kraju, który słynie z kapryśnej pogody. A zatem najważniejszym czasownikiem jest padać. Ma on co najmniej dwa angielskie odpowiedniki, w zależności od tego, co pada:

Oczywiście, podmiotem zdania jest it — pada przecież jakieś tajemnicze TO. ;)

Prawdopodobnie słyszeliście co nieco o rzeczownikach niepoliczalnych? Należy do nich pogoda właśnie, co ma konkretne konsekwencje dramatyczne. Tfu! Gramatyczne. Jako rzeczownik niepoliczalny, pogoda, czyli weather, nie wystąpi z przedimkiem nieokreślonym a. Powiemy zatem:

Błędem językowym jest:

A skoro już przy deszczu i deszczowej pogodzie jesteśmy, spójrzmy na przymiotniki utworzone od rzeczowników związanych z pogodą (zwróćcie uwagę na końcówkę -y):

Można tu dodać jeszcze jedną parę:

Smog jako zjawisko nie jest niczym przyjemnym, językowo ciekawe natomiast jest to, że słowo to powstało z połączenia dwóch innych:

Jeśli interesują Was takie zbitki językowe (portmanteau words), więcej przykładów znajdziecie w jednym z naszych wcześniejszych artykułów.

Spójrzcie teraz na kilka przykładowych zdań z wybranymi rzeczownikami i przymiotnikami z tabeli.

sunnysunny

słoneczny

foggyfoggy

mglisty

icyicy

lodowaty, oblodzony

pogoda w przymiotnikach

Pamiętajmy o innych przymiotnikach, które przydadzą się do opisu pogody:

drydry

suchy; bezdeszczowy

wetwet

mokry

humidhumid

wilgotny

to widać, słychać i czuć

Jednym z bardziej spektakularnych zjawisk pogodowych — z tych mimo wszystko mniej ekstremalnych — jest burza. Burzę odbieramy kilkoma zmysłami, podziwiając wzory rysowane na niebie przez błyskawice czy kuląc się lękliwie przy kolejnych grzmotach. Przed burzą często jest parno, po burzy natomiast otoczenie wydaje się świeże, a powietrze rześkie.

The Tempest, czyli tytułowa burza ze sztuki Szekspira, to termin, który znajdziemy w literaturze. Na co dzień burzę określa się innymi nazwami:

Przy czym thunderstorm to ściślej mówiąc burza z piorunami. Spójrzmy zatem jeszcze na inne terminy, które odnoszą się do zjawisk towarzyszących burzom:

Oprócz standardowo rozumianej burzy, mamy jeszcze burze śnieżne, gradowe, piaskowe...

W tym miejscu warto wspomnieć inne ciekawe zjawisko:

Sprawdźmy teraz angielskie odpowiedniki wybranych powiedzeń i idiomów, w których w języku polskim pojawiają się burze i pioruny:

smagani wiatrem

Wiatr może być lekki (gentle), silny (high/strong), porywisty (gusty)... Jak bogate w tej kategorii macie słownictwo?

windwind

wiatr

Co robi wiatr?

czasem słońce, czasem deszcz

Postępujące ocieplenie klimatu nie oznacza, że możemy zapomnieć o zimnych dniach czy gorszych warunkach. Przeciwnie, coraz częściej musimy się liczyć z występowaniem anomalii pogodowych, warunków zmieniających się jak w kalejdoskopie. Jednego dnia mamy śnieżycę i zaspy, drugiego temperatura rośnie, a na ulicach pojawia się błoto pośniegowe.

blizzardblizzard

zamieć

ciągle pada

Niektórzy twierdzą, że ciepły letni deszcz może być całkiem romantyczny. Jak po angielsku nazwiemy te — rzekomo romantyczne — opady?

Na ogół jednak wobec tego zjawiska pogodowego mamy niechętny stosunek, co dobrze wyraża ciekawy angielski idiom:

Poza „romantycznym” kapuśniaczkiem, lecące z nieba krople mogą nas doświadczyć w mniej przyjemny sposób. Jak mocny może być deszcz i jakie mogą być konsekwencje silnych opadów?

Na okoliczność zbyt mocnego deszczu w angielskim znajdziemy takie idiomy:

À propos powodzi, zachęcamy do zajrzenia do naszego słownika tematycznego — ilustracje do terminów związanych z pogodą i kataklizmami z pewnością pomogą w nauce.

nie ma, nie ma wody na pustyni

We wspomnianym słowniku tematycznym znajdziecie również zjawisko z drugiego końca spektrum, czyli suszę.

droughtdrought

susza

Jakie jeszcze terminy, kolokacje, idiomy przydadzą się do narzekania na upał, suchość, duchotę? Oto kilka przykładów.

a ray of sunshine, a puff of wind

Wiele rzeczowników związanych z pogodą to rzeczowniki niepoliczalne. Jest jednak sposób, żeby wyodrębnić z nich policzalne „elementy”. Tak jak z niepoliczalnej wody (water) zrobimy np. policzalną szklankę wody (a glass of water), tak światło słoneczne to promienie, śnieg to płatki, a deszcz to krople:

kolokacje z pogodą

Nawet jeśli prognozy pogody puszczacie mimo uszu, słownictwo, które ma źródło w pogodzie, może wzbogacić Waszą wypowiedź na inne tematy. Spójrzcie na kolokacje i idiomy z mgłą, mrozem, burzą, deszczem itd.

idiomy z pogodą

Wczorajsze spotkanie naszego zespołu było bardzo burzliwe.
Po piętnastu minutach Tom wyparował obrażony z salki konferencyjnej, kiedy Frank zarzucił mu, że nie ma zielonego pojęcia o marketingu. Wszystko dlatego, że według Toma pomysły Franka będą kosztowały fortunę i w obecnej sytuacji rewolucyjne rozwiązania lepiej odłożyć na później. Frank natomiast uważa, że kto płynie z prądem, nie zawojuje rynku, i firma powinna postawić wszystko na jedną szalę, bez względu na okoliczności. Trzeba kuć żelazo, póki gorące.
Niestety nie udało się dojść do porozumienia. Burza mózgów zakończyła się burzą w szklance wody.

Pewnie domyślacie się, że wyróżnione grubą czcionką słowa i wyrażenia można zastąpić angielskimi odpowiednikami, które kręcą się wokół pogody. Oto one:

Mamy nadzieję, że nasz sposób na idiomy, czyli wymyślanie przykładów, a nawet całych historyjek, pomaga Wam w nauce. Jeśli macie własne propozycje na zapamiętywanie idiomów, chętnie je poznamy.

Tymczasem życzymy sprzyjających wiatrów.