Jak po angielsku mówić o przyszłości

Czytając z fusów, czyli co ma być, to będzie

Analizując informacje na temat wyrażania przyszłości po angielsku, można spotkać się z opinią, że w gramatyce angielskiej w ogóle nie ma czegoś takiego jak czas przyszły. Anglosasi mieliby w takim razie powód do zmartwień — no bo jak to tak? No future?

Hmm... Spokojnie, spróbujemy przynajmniej trochę rozwiać wątpliwości. Ponieważ bliżej nam do praktyków niż akademickich teoretyków, nie zamierzamy Was zarzucać pseudofilozoficznymi dywagacjami, czy jakaś struktura jest czasem przyszłym czy nie (nawiasem mówiąc, struktury, w których nazwie pojawia się słowo tense, w naszym serwisie zaliczamy do czasów i w takiej kategorii znajdziecie o nich infomacje). Zrobimy tutaj po prostu przegląd możliwości, jakie daje angielska gramatyka i frazeologia do tego, aby wypowiadać się o czymś, co dopiero ma lub miałoby się wydarzyć.

Uprzedzamy, że artykuł jest długi — mamy nadzieję, że także długa będzie przyszłość, która przed nami.

w przyszłości, czyli kiedy

Zacznijmy od określeń, które odpowiadają na pytanie kiedy? w odniesieniu do przyszłości.

tomorrowtomorrow

jutro

futurefuture

przyszłość

Inne określenia, które dotyczą przyszłości, jednak nie precyzują, kiedy coś ma się wydarzyć lub jak długo trwać, to np:

Listę domykamy standardową odpowiedzią na pismo wysłane do urzędu, potencjalnego pracodawcy itp:

przyszłość po angielsku — kolokacje

Nawet jeśli nie wierzycie, że można kształtować swoją przyszłość (shape one's future), nie zaprzeczycie, że z przyszłością da się jednak coś zrobić — kolokacje mówią same za siebie:

future simple — will i shall dla wyrażenia przyszłości

Hasło „przyszłość” u wielu osób powoduje natychmiastowe skojarzenie z operatorem will. Najprostszą strukturą z tym elementem jest Future Simple. Wystarczy do will dodać bezokolicznik i już możemy po angielsku wyrazić:

• postanowienia

• obietnice

• pewność

• groźby

• decyzję, którą podejmujemy w chwili wypowiadania jej:

  The red one is $5 and the blue one is $2.	Czerwona kosztuje 5 dolarów, a niebieska 2.
  I'll take the blue one, then.	W takim razie wezmę niebieską.

Przyznacie, że nie tak trudno to zapamiętać, prawda?

Więcej o zastosowaniu will i czym się różni od shall napisaliśmy w jednym z artykułów na blogu. Zachęcamy do zapoznania się z jego treścią, jeśli jeszcze tam nie zajrzeliście. Informacje o budowie i zastosowaniu Future Simple znajdziecie też w naszym dziale gramatycznym.

Operator will jest także częścią orzeczenia w nieco bardziej rozbudowanych strukturach gramatycznych — chodzi o Future Continuous, Future Perfect i Future Perfect Continuous. Szczegóły budowy zdań oznajmujących, pytań i przeczeń znajdziecie pod linkami, odsyłającymi do podstron działu gramatycznego naszego serwisu.

W tym artykule skupiamy się bardziej na zastosowaniu wspomnianych struktur, aby zestawić je z pozostałymi sposobami mówienia po angielsku o przyszłości.

future continuous dla wyrażenia przyszłości

Najczęściej Future Continuous używamy, gdy chcemy mówić o ciągłej czynności, która ma się odbywać w przyszłości (w wyniku planu, ustaleń, harmonogramu). Chodzi o czynność rozciągniętą w czasie, która może, ale nie musi, być ograniczona jakimś przedziałem czasowym, np:

Future Continuous pojawia się również w uprzejmych pytaniach, które dotyczą czyichś planów, a które mogą mieć też jakąś dodatkową funkcję, np. mogą być prośbą o pozwolenie:

future perfect dla wyrażenia przyszłości

Spójrzcie na elementy wyróżnione w scence, którą nazwaliśmy roboczo „Do ślubu się zagoi”.

Jak po angielsku przekazać informację o wydarzeniu, które ma się zakończyć „do ślubu”, np.

Oczywiście ślub posłużył nam tu za przykład. Zamiast niego, możemy po prostu podać jakąkolwiek graniczną datę:

Oto angielskie odpowiedniki:

going to dla wyrażenia przyszłości

Poprzedni dialog kończy się rozpaczliwym pytaniem Marka:

Przyjrzyjmy się użytej tutaj strukturze. Tak jak Future Simple, poznajemy ją na dość wczesnym etapie nauki języka angielskiego. Tym razem mówimy o planach — zamysłach, które kiełkują nam w głowie. Do mówienia o tym służy to be going to + bezokolicznik:

Zobaczmy, jakie plany wobec imprezy Jacka mają zaproszone na nią — w przeciwieństwie do Diane — dwie koleżanki:

Poza wyrażaniem zamiaru, going to używamy jeszcze w innym kontekście, który ilustruje poniższy dialog:

Derek chciał tylko zrobić zdjęcie i ten zamiar oznajmił, bez niespodzianek w użytej strukturze zdania:

Ale w dialogu pojawiły się jeszcze inne przykłady going to, które — przyznacie chyba — z planami mają niewiele wspólnego, np:

Trudno przecież pomyśleć, że ktoś przedsięwziął taki plan i teraz informuje nas, że zamierza spaść z klifu. Nie jesteśmy w stanie zaplanować reakcji organizmu, a już na pewno nikt nie planowałby czegoś tak nieprzyjemnego, zatem nienaturalne byłoby powiedzenie, że zamierzamy wymiotować. Jak uzasadnić pojawienie się going to w tych przykładach? Proszę bardzo:

Poza wyrażaniem zamiaru, going to używamy w sytuacjach, kiedy przewidujemy przyszłość na podstawie teraźniejszych przesłanek, czyli:

present simple dla wyrażenia przyszłości

Przymiotnik w nazwie wskazuje na teraźniejszość (present), jednak to właśnie takich form czasownika używa się, gdy mówimy o rozkładach jazdy autobusów, pociągów, samolotów, o planach zajęć, grafikach, które oczywiście mają odniesienie również do przyszłości:

present continuous dla wyrażenia przyszłości

Bohaterka kolejnego dialogu wyjedzie na wakacje w przyszłym miesiącu, ale kiedy o tym mówi, nie używa will. Tak, jak w języku polskim, o wydarzeniach, które dopiero mają się wydarzyć, ale zostały już zaplanowane, można opowiadać w czasie teraźniejszym:

Kiedy podjęliśmy już jakieś kroki, decyzje, coś zostało ustalone, uzgodnione, czyli nie jest już tylko palcem na wodzie pisane, wtedy o przyszłości będziemy mówić w czasie Present Continuous:

would like to dla wyrażenia przyszłości

Z życia gwiazd.

Przyszłość to także pragnienia, oczekiwania, wyobrażenia. Aby je wyrazić, można użyć — tak jak w zaprezentowanym dialogu — would like to z bezokolicznikiem. Oto kolejne przykłady:

hope to dla wyrażenia przyszłości

Inny sposób na wyrażenie nadziei związanych z przyszłością to czasownik hope:

be bound to, be likely to, be unlikely to

Wspomnieliśmy wcześniej, że dla wyrażenia pewności można użyć Future Simple, tak jak w zdaniu:

Mowa tu o pewności, która wynika z naturalnej kolei rzeczy — w zeszłym roku John obchodził 29. urodziny, więc w tym roku skończy trzydziestkę.

Natomiast do wyrażenia stopnia prawdopodobieństwa służy kilka zwrotów:

wyrażanie przyszłości przez okresy warunkowe — 1st conditional

Biurowe plotki:

Update:

Wyróżnione w dialogach fragmenty zdań to pierwszy okres warunkowy, czyli struktura gramatyczna, która jest stosowana, gdy zaistnienie jakiegoś przyszłego wydarzenia jest możliwe pod pewnym warunkiem.

W dialogu na pewno zauważyliście też wspomnianą już wcześniej inną formę mówienia o przyszłości:

Użyta tutaj forma Present Continuous mówi nam, że przeprowadzka do konkurencji jest już ustalona i prawdopodobnie przyklepana na papierze.

time clauses

Podobna do pierwszego okresu warunkowego zasada obowiązuje w zdaniach, które po angielsku nazywają się time clauses, a po polsku zdania okolicznikowe czasu. Tutaj również pojawia się forma czasownika charakterystyczna dla czasu teraźniejszego, mimo że czynność lub stan, o których mowa, dotyczą tego, co dopiero ma się wydarzyć.

may i might dla wyrażenia przyszłości

Mówiąc o przyszłości zdarza nam się spekulować, jak może ona wyglądać. Jeśli chcemy podkreślić przypuszczający ton wypowiedzi, najprościej będzie użyć czasownika may lub might z bezokolicznikiem:

be to, be about to, be on the point of dla wyrażenia przyszłości

Struktura be to + bezokolicznik ma zastosowanie raczej w stylu formalnym niż potocznym. W kontekście przyszłości używa się jej, gdy mówimy, że coś zostało oficjalnie ustalone, że ma się odbyć jakieś formalne wydarzenie, np:

Kolejne wyrażenie to be due to + bezokolicznik. Służy ono do wyrażenia czynności zaplanowanych lub spodziewanych w określonym czasie, np:

Be about to + bezokolicznik to struktura, której używa się, aby powiedzieć, że coś wydarzy się w bliskiej przyszłości, np:

Gdy mówimy, że coś się wydarzy lada chwila, odpowiednim zwrotem będzie to be on the point/brink/verge of (doing) something, np:

future in the past

Tematem, którego nie można pominąć, gdy mówimy o sposobach mówienia o przyszłości, jest future in the past, czyli przyszłość wyrażona z perspektywy przeszłości, a więc także te wydarzenia, które już miały miejsce, ale które, gdy o nich mówiono, należały do przyszłości. Dla rozjaśnienia kilka przykładów:

Zastosowanie future in the past wymaga zmian w określeniach czasu. Jeśli rozmawiamy z — dajmy na to — Jackiem w środę i mówi on, że ,,dziś wieczorem‘‘ (czyli w środę) coś zrobi, to relacjonując jego wypowiedź po upływie jakiegoś czasu, np. w niedzielę, musimy ten upływ czasu uwzględnić. Kiedy przytaczamy wypowiedź, ,,dziś wieczorem‘‘ odnosi się już do innego dnia tygodnia, zatem jeśli nie zmienimy tego określenia, powiemy nieprawdę — że Jackowi chodziło o niedzielny wieczór. Aby uniknąć nieporozumień, tonight z wypowiedzi Jacka musimy zamienić na that night (tamtego wieczoru, czyli wtedy, kiedy padły jego słowa):

Inne zmiany wyglądają tak:

future w powiedzeniach i przysłowiach

Na zakończenie proponujemy kilka zwrotów idiomatycznych:

Mamy nadzieję, że zaprezentowane tutaj zestawienie różnych sposobów mówienia o przyszłości będzie dla Was przydatne. Artykuł zamykamy maksymą, którą warto kierować się nie tylko w odniesieniu do nauki: